Αρχίζει για μένα η ωραιότερη εποχή! Άνοιξη (μην κοιτάτε που δεν φαίνεται ξεκάθαρα, ήρθε πάντως, σας δίνω το λόγο μου) και ένα σωρό βιβλία προς ανάγνωση!

Έστω μια φορά.... Η Πασχαλία Τρυλού "ξαναχτυπά" λοιπόν μ' ένα από τα δυνατότερα βιβλία που έχετε διαβάσει, ένα βιβλίο που πραγματικά μ' ενθουσίασε και για την ιστορία του και για την δομή του και για τον πλούτο της γλώσσας του! (Καλά, αυτό είναι αναμενόμενο, όταν μιλάμε για την Πασχαλία!)

Χθες το βράδυ είχα την χαρά να το παρουσιάσω στο βιβλιοπωλείο Ελευθερουδάκης παρουσία πολλών καλών φίλων και blogers και σας παραθέτω όσα είπα:

"Είναι απλό όταν παρουσιάζεις έναν συγγραφέα, που έχει μόλις εκδώσει το πρώτο του βιβλίο. Ένα το αντικείμενο συζήτησης, κανένας δεν αδικείται, όλοι είναι ευχαριστημένοι….Τι γίνεται όμως, όταν ένας συγγραφέας, προχωρήσει; Όταν το έργο του είναι πλούσιο, ο ίδιος είναι δημιουργικός και παραγωγικός; Εννοώ τι γίνονται τα άλλα του πνευματικά παιδιά; Παρουσιάζεις το «νεογέννητο» και τα άλλα μένουν να παρακολουθούν την μητέρα να καμαρώνει για τις αρετές του, βλέπουν τον κόσμο να την επαινεί και να της εύχεται τα δέοντα… Εκείνα αισθάνονται τότε αδικημένα γιατί κανείς δεν θυμάται πόση χαρά έφεραν όταν γεννήθηκαν….

Η ιστορία ξεκινά με την γνωριμία μας με τον Άνθιμο Αργυρίου, έναν από τους ήρωές της, διοικητής τμήματος, «Μπάτσος» όπως τον λέει ο έφηβος γιος του, γιατί ο Άνθιμος ήταν παντρεμένος με την όμορφη Κυβέλη και έχει κι έναν γιο από εκείνο τον γάμο του που τερματίστηκε άδοξα από τον θάνατο της αγαπημένης του γυναίκας.

Η μεγαλύτερη αδελφή του η Καλλιόπη, αυτή που ουσιαστικά τον έχει μεγαλώσει, που ποτέ δεν συμπάθησε την γυναίκα του και αιτία ήταν η …άτακτη ζωή που έκανε παράλληλα με τον γάμο της, γίνεται τακτική επισκέπτρια στο σπίτι του Άνθιμου μετά τον θάνατο της Κυβέλης και βοηθάει τον αδελφό της στο μεγάλωμα του Ορέστη, του γιού του.

Ένα βράδυ στο τμήμα, θα παρουσιαστεί η Ευρυδίκη Καρατζόγλου και θα ομολογήσει έναν φόνο….. Η Ευρυδίκη είναι κόρη του Στέφανου και της Περσεφόνης Καρατζόγλου. Ο πατέρας της είναι εκείνος που χάθηκε εν ώρα καθήκοντος για να προστατέψει τον ίδιο τον Άνθιμο από μια σφαίρα, βάζοντας ασπίδα το σώμα του και η Περσεφόνη, η γυναίκα του ο μεγάλος και ανεκπλήρωτος έρωτας του Άνθιμου στα νεανικά του χρόνια. Ένας έρωτας που έμεινε ανεκπλήρωτος στην αρχή από σεβασμό για τον Στέφανο και μετά από την επιμονή της Περσεφόνης να κάνει πάντα εκείνο που πρέπει και την απόφασή της ν’ απαρνηθεί κάθε χαρά για να μεγαλώσει το παιδί της.

Η Ευρυδίκη μετά την ομολογία της, θα οδηγηθεί σ’ ένα κελί φυλακής, καθώς ο Άνθιμος πρέπει ν’ ανακαλύψει ποιον σκότωσε η διαταραγμένη γυναίκα που ήξερε από μωρό. Οι πρώτες ώρες της Ευρυδίκης στην φυλακή θα είναι και οι πιο σημαντικές όμως, η νέα γυναίκα θα προσπαθήσει ν' αυτοκτονήσει, παίρνοντας υπνωτικά χάπια….Θα οδηγηθεί στο νοσοκομείο και ο Άνθιμος θα συναντηθεί μετά από χρόνια με την Περσεφόνη, ενώ παράλληλα αναζητεί ένα πτώμα που να ταιριάζει στην ομολογία της Ευρυδίκης. Με τις έρευνες του, μαθαίνει ότι η γυναίκα ήταν παντρεμένη με τον Φίλιππο, έναν πλούσιο αλλά ψυχρό άντρα, ότι είχε έναν γιο τον Στέφανο και μια μικρή κόρη την Ελπίδα που χάθηκε πρόωρα τσακίζοντας ακόμα περισσότερο τον ευαίσθητο εσωτερικό κόσμο της Ευρυδίκης. Η Περσεφόνη αποδεικνύεται πολύ σκληρή με το παιδί της, όσο είχε υπάρξει και με τον εαυτό της, την έχει πιέσει ν’ απαρνηθεί κάθε τι που θα της έδινε ζωή και χαρά σε μια προσπάθεια να την κάνει ίδια με κείνη. Κυρίως τον έρωτα που για την Περσεφόνη είναι πηγή πόνου και πρέπει ν’ αποφεύγεται….

Παράλληλα παρακολουθούμε και την προσωπική ζωή του Άνθιμου σε σχέση με τον γιο του και την αδελφή του που πιέζει για να κάνει πιο στενές τις σχέσεις πατέρα και γιου. Αιτία θα είναι η Μαργαρίτα. Ένα πρόσωπο τραγικότερο όλων, κατά την γνώμη μου, σ’ αυτή την ιστορία, Η έφηβη φίλη του Ορέστη, η οποία ζει στο τραγικό κόσμο στης σεξουαλικής κακοποίησης από τον ίδιο της τον πατέρα, την ίδια στιγμή που η μητέρα της γνωρίζει και σιωπά. Η Μαργαρίτα θ’ αποπειραθεί ν’ αυτοκτονήσει όταν καταλαβαίνει ότι είναι έγκυος από τις ανόσιες πράξεις του πατέρα της και θ’ αποπειραθεί να βάλει τέρμα στη ζωή της, χωρίς να ξέρει ότι έτσι, δρομολογεί τις εξελίξεις για την απελευθέρωσή της από το καθημερινό της μαρτύριο….. Μέσα από αυτή την ιστορία, Άνθιμος βρίσκει τον δρόμο για τον γιο του και κείνος για τον πατέρα του….

Στις έρευνες που συνεχίζονται, κανένα νέο στοιχείο δεν προκύπτει και το κυριότερο, κανένα πτώμα….

Τελικά εμφανίζεται επιτέλους και το πτώμα… Ακέφαλο…. Η ιστορία περιπλέκεται, οι ανακρίσεις αποκτούν επιτέλους υπόπτους. Η αποκάλυψη για την εξωσυζυγική σχέση της Ευρυδίκης, η υποψία ότι ο νεκρός άντρας ίσως είναι και ο εραστής, στοχοποιεί κι άλλους υποψήφιους ενόχους. Τον άντρα της Ευρυδίκης, την φίλη του θύματος. Ο Άνθιμος έχει πολύτιμο βοηθό τον γιο του, που χρησιμοποιώντας τις γνώσεις του, θα επέμβει στον υπολογιστή της Ευρυδίκης και θ’ ανακαλύψει το ημερολόγιό της. Αυτό που κατά λάθος θα βρει και θα διαβάσει η αδελφή του Άνθιμου.

Είναι η στιγμή που το μυθιστόρημα αποκτά άλλη διάσταση, η αφήγηση γίνεται πρωτοπρόσωπη και μας δίνει την ευκαιρία μιας κατάδυσης στα άδυτα της ψυχής εκείνης της γυναίκας….Το ημερολόγιο της Ευρυδίκης είναι ότι χρειάζεται στον αναγνώστη για να συμπληρώσει το πάζλ ολόκληρης της μαγευτικής αυτής ιστορίας. Από την ίδια την ηρωίδα πληροφορούμαστε όχι μόνο τα γεγονότα, αλλά κυρίως τα συναισθήματα που δικαιολογούν τις πράξεις.

Θα ήταν τρομερή αδικία για το ίδιο το βιβλίο, αν έλεγα έστω και μια λέξη ακόμα αποκαλύπτοντας ανατροπές που θα σας κρατήσουν το ενδιαφέρον όχι μέχρι την τελευταία σελίδα, αλλά μέχρι την τελευταία λέξη!  Ακριβώς μ’ αυτή την τελευταία λέξη, μπαίνει και το τελευταίο κομμάτι στη θέση του, το πάζλ αστράφτει από ομορφιά και η ψυχή του αναγνώστη είναι τόσο απόλυτα γεμάτη, τόσο γαληνεμένη μετά την φουρτούνα της ανάγνωσης!

Ειλικρινά δεν ξέρω ποιον ήρωα λάτρεψα περισσότερο σ’ αυτό το βιβλίο.  Νομίζω την Καλλιόπη, την αδελφή του Άνθιμου για το σταυρό που κουβάλησε τόσα χρόνια.  Την Περσεφόνη δεν κατάφερα να την συγχωρήσω, θεωρώ ότι έκανε την αγάπη όπλο και πυροβόλησε μ’ αυτό πολλές ζωές, κι ας ήταν η δική της η πρώτη. Δεν βρήκα ελαφρυντικά.

Τα ονόματα τώρα του βιβλίου, μόνο τυχαία δεν είναι! Η Περσεφόνη του βιβλίου έθαψε στον Άδη τη ζωή της και την ψυχή της για πάντα, ενώ η Ευρυδίκη δεν κατάφερε να δει το φως του ήλιου γιατί ο Ορφέας της φάνηκε βιαστικός και ανυπόμονος, όπως αυτός της μυθολογίας. Με την διαφορά ότι στο «Έστω μια φορά» η Ευρυδίκη έφταιξε κρατώντας μυστικά. Όπως μυστικά κράτησε η Καλλιόπη, η Περσεφόνη, η Μαργαρίτα…..

Το μεγαλύτερο ίσως δίδαγμα του βιβλίου, για μένα, είναι ότι δεν πρέπει ποτέ ν’ αναβάλλουμε να πούμε λόγια που είναι ανάγκη να ειπωθούν άμεσα. Και μου επιβεβαιώνει αυτό που κάπου διάβασα πριν χρόνια: « Τα πιο πικρά δάκρυα πάνω από έναν τάφο, είναι για λόγια που δεν ειπώθηκαν όσο υπήρχε χρόνος…»

Τα βιβλία όμως της Πασχαλίας έχουν αυτό το χάρισμα. Να σου αφήνουν στοιχεία που κουβαλάς μέσα σου αργότερα.

Σε κάποια από τις παρουσιάσεις που της είχα κάνει είχα πει κάτι που νομίζω ότι αντικατοπτρίζει όλα όσα σημαίνει η γραφή της:

«Η συγγραφέας έχει το χάρισμα να βουτάει την πένα της στη φωτιά και να δίνει στον αναγνώστη να πιει γάργαρο το νερό της έμπνευσής της, ενώ ταυτόχρονα, σημαδεύει με πυρωμένο σίδερο την καρδιά του.»

Επιπλέον θέλω να τονίσω και κάτι ακόμα: το μεγαλύτερο προσόν για ένα βιβλίο, είναι αφού το κλείσεις και το βάλεις στην βιβλιοθήκη σου, να το κουβαλάς μαζί σου από κει και πέρα, να μην καταφέρεις να το ξεχάσεις καθώς ακολουθούν άλλα στην ανάγνωση. Αυτό είναι το κοινό που έχουν τα βιβλία της Τραυλού. Δεν τα ξεχνάς. Δεν τα αφήνεις πίσω σου….

Η γραφή της είναι μια όαση. Σου θυμίζει τον πλούτο της ελληνικής γλώσσας, λεπτοδουλεμένη μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια. Ανοίγεις τα βιβλία της και ξέρεις εκ των προτέρων ότι μαζί ανοίγεις κι ένα σεντούκι θησαυρού, χαίρεσαι να διαβάζεις. Κι επειδή την ξέρω και προσωπικά, ξέρω με πόσο κόπο σκύβει πάνω στο βιβλίο της και το μελετάει μέχρι να είναι σίγουρη ότι δεν της έχει ξεφύγει τίποτα. Πονάει και ματώνει για κάθε παιδί της κι αυτό είναι κάτι για το οποίο την θαυμάζω απεριόριστα. Στο συγκεκριμένο βιβλίο, είναι ολοφάνερο πόσο έχει δουλέψει , πόσο έχει «παίξει» με τις απεριόριστες δυνατότητες της Ελληνικής γλώσσας. Γενικότερα τα βιβλία της, αποπνέουν ήθος, περνούν τα σωστά μηνύματα, αποφεύγουν την χυδαιότητα λέξεων, έχουν την ίδια εντιμότητα που διαθέτει και η ίδια σαν άνθρωπος.

Παράλληλα δε με την συγγραφική της δραστηριότητα, η Πασχαλία, ακούραστη σε όλα, είναι εργαζόμενη και ξέρω ότι κλέβει ώρες από τον ύπνο και την ξεκούρασή της για να μας παραδίδει τα μοναδικά της έργα, δεδομένου ότι είναι επιπλέον σύζυγος και μητέρα.

Το «Έστω μια φορά» είναι ένα πραγματικό διαμάντι και εννοώ κάθε λέξη που λέω, και θα σας εκμυστηρευτώ και κάτι. Επειδή πληροφορήθηκα πολύ αργά την απουσία του κ. Χασάπογλου απόψε, πιέστηκα να το τελειώσω και γι αυτό τον λόγο, το βιβλίο μπήκε στην βιβλιοθήκη μου στα αδιάβαστα! Θέλω να το απολαύσω την επόμενη φορά σαν να είναι η πρώτη!